14 lutego obchodzić będziemy 80 rocznicę powstania Armii Krajowej. Z tej okazji Muzeum Stutthof w Sztutowie wraz z Instytutem Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku pragnie zaprosić wszystkich zainteresowanych do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej „Polskie Państwo Podziemne na Pomorzu: struktury i ludzie konspiracji. W 80. rocznicę przekształcenia ZWZ w AK”. Transmitowana będzie ona na żywo na kanałach FaceBook i YouTube organizatorów.
14 lutego 1942 r. decyzją Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego powołano do życia Armię Krajową. Była ona kontynuatorką walczących od 1939 r. z okupantami niemieckim i sowieckim Służby Zwycięstwu Polski, a później Związku Walki Zbrojnej. Armia Krajowa była największym w okupowanej Europie podziemnym wojskiem. W szczytowym momencie swojej działalności liczba zaprzysiężonych żołnierzy Armii Krajowej sięgała ponad 350 tys. W tym roku będziemy obchodzić 80. rocznicę jej powstania.
Z tej okazji Muzeum Stutthof w Sztutowie wspólnie Instytutem Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku organizują konferencję naukową zatytułowaną „Polskie Państwo Podziemne na Pomorzu: struktury i ludzie konspiracji. W 80. rocznicę przekształcenia ZWZ w AK”. Odbędzie się ona 15 lutego w Muzeum Stutthof w Sztutowie i poprzedzi ją otwarcie wystawy „Polskie Państwo Podziemne na Pomorzu 1939-1945”.
Ze względów COVID-owych cała konferencja transmitowana będzie na żywo od godziny 10:00 na kanałach FaceBook: Muzeum Stutthof w Sztutowie oraz Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku, a także na kanale YouTube IPNtv Konferencje.
Wśród uczestników konferencji znaleźli się m.in. pracownicy Muzeum Stutthof w Sztutowie profesorowie Bogdan Chrzanowski i Andrzej Gąsiorowski oraz dr Tomasz Gliniecki. Wszystkich zainteresowanych serdecznie zapraszamy. Szczegółowy program konferencji zamieszczamy poniżej.
PROGRAM
9.30 – otwarcie wystawy okolicznościowej Polskie Państwo Podziemne na Pomorzu 1939–1945 na terenie ekspozycyjnym Muzeum Stutthof
10.00–10.20 – uroczyste otwarcie konferencji (słowo wstępne dr Paweł Warot, Piotr Tarnowski)
Panel I (10.20–12.40)
Pomorskie aspekty działalności Państwa Podziemnego,
prowadzenie dr Paweł Warot
10.20–10.40 – dr hab. Waldemar Grabowski (Biuro Badań Historycznych IPN): Polskie Państwo Podziemne – zarys ogólny;
10.40–11.00 – dr hab. Grzegorz Berendt, prof. UG (Uniwersytet Gdański/Muzeum II Wojny Światowej): Sytuacja ogólna na okupowanym Pomorzu Gdańskim;
11.00–11.20 – prof. dr hab. Bogdan Chrzanowski (Uniwersytet Gdański/Muzeum Stutthof): Polskie Państwo Podziemne na Pomorzu;
11.20–11.40 – Wojciech Łukaszun (Muzeum II Wojny Światowej): Zagadnienia polityki kadrowej i okoliczności wcielania konspiratorów w szeregi ZWZ-AK;
11.40–12.00 – dr Artur Jendrzejewski (ZSO nr 1 w Pruszczu Gdańskim): Rozpoznanie informacyjno-wywiadowcze na Pomorzu jako element działalności polskiego wywiadu w rejonie basenu Morza Bałtyckiego (1939–1945);
12.00–12.20 – Aleksandra Szwarc (IPN Gdańsk): Tajne nauczanie na Pomorzu – wybrane przykłady;
12.20–12.40 – dyskusja
12.40–13.30 – lunch
Panel II (13.30–15.30)
Organizacje PPP na Pomorzu, studia przypadków,
prowadzenie dr hab. Grzegorz Berendt
13.30-13.50 – Mateusz Kubicki (IPN Gdańsk/Uniwersytet Gdański): Działalność Jagdkomanndo w powiecie starogardzkim;
13.50-14.10 – Krzysztof Filip (IPN Gdańsk): Konspiracyjna organizacja młodzieżowa „Jaszczurka” (1941–1945). Nieznane karty z historii antyniemieckiego podziemia niepodległościowego na Pomorzu Gdańskim;
14.10-14.30 – Dawid Chomej (Archiwum IPN): Materiały dotyczące Tajnej Organizacji „Gryf Pomorski” w zasobie Archiwum IPN w Warszawie;
14.30–14.50 – prof. dr hab. Andrzej Gąsiorowski (Uniwersytet Gdański/Muzeum Stutthof): Pomorscy konspiratorzy w obozie KL Stutthof;
14.50-15.10 – dr hab. Piotr Niwiński, prof. UG (IPN Gdańsk/Uniwersytet Gdański): Co dalej? Pomorscy konspiratorzy wobec nowej rzeczywistości 1945–1946;
15.10–15.30 – dyskusja
Panel III (15.30–18.00)
Ludzie, konspiracja i polityka,
prowadzenie Piotr Tarnowski
15.30–15.50 – Patrycja Resel (IPN Łódź): Raport Ewarysta Zwierzewicza – pierwszego komendanta okręgu (IX) łódzkiego NSZ, więźnia obozu koncentracyjnego Stutthof;
15.50–16.10 – dr Katarzyna Faligowska-Śliwak (badacz niezależny): Józef Ratajczak w świetle archiwaliów i wspomnień;
16.10–16.30 – dr Marek Szymaniak (Muzeum II Wojny Światowej): Działalność wywiadowcza mjr. Józefa Grussa;
16.30–16.50 – dr Sławomir Jan Maksymowicz (Archiwum Państwowe w Olsztynie): Podporucznik Tadeusz Martynowski „Raciborski” – Dowódca II rejonu AK „Lublin-Miasto”. Zapomniany bohater Armii Krajowej;
16.50–17.10 – dr Paweł Warot (IPN Gdańsk): Represje powojenne wobec członków ZWZ-AK na Warmii i Mazurach;
17.10–17.30 – dr Tomasz Gliniecki (Muzeum Stutthof): Spór o pamięć – rosyjsko-polskie rozbieżności we współczesnej ocenie działalności Armii Krajowej;
17.30–17.50 – dyskusja
17.50–18.10 – podsumowanie i zakończenie konferencji
Więcej informacji:
Łukasz Kępski – Rzecznik Prasowy Muzeum Stutthof w Sztutowie
Muzeum Stutthof w Sztutowie. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1939-1945)
ul. Muzealna 6
82-110 Sztutowo
tel. + 48 55 247 83 53, wew.235
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.