Realizowany od 2017 r., kosztem 130 mln. zł, projekt pn. Kompleksowe Zabezpieczenie Przeciwpowodziowe Żuław – Etap II – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w  Gdańsku.obejmował trzy duże inwestycje hydrotechniczne oraz szereg działań z zakresu ochrony przeciwpowodziowej nie będącymi pracami stricte budowlanymi.

Projekt Żuławski

Projekt Kompleksowe Zabezpieczenie Przeciwpowodziowe Żuław – Etap II – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku jest częścią strategicznego Programu „Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015)” zwanego „Programem Żuławskim – 2030”. Program zakłada trzyetapowe zwiększenie skuteczności ochrony przeciwpowodziowej  Żuław Wiślanych w dwóch kontekstach.

Pierwszy to bezpośrednia ochrona przed zagrożeniem powodziowym ludności i dóbr materialnych znajdujących się na tym terenie. Zagrożenie to, ze względu na specyficzną strukturę przyrodniczo-techniczną obszaru, należy do najwyższych w Polsce. Drugi kontekst dotyczy ułatwienia harmonijnego funkcjonowania i kontynuacji zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru, który zależy od prowadzenia ochrony przeciwpowodziowej.

Program stanowi ramę do realizacji konkretnych projektów. W pierwszym etapie Programu, realizowano ich sześć, w drugim etapie jedynym beneficjentem były Wody Polskie.

Kończący się obecnie Projekt Kompleksowe Zabezpieczenie Przeciwpowodziowe Żuław – Etap II składał się z pięciu zadań.

Zadanie 1. Odbudowa budowli regulacyjnych na Wiśle – odbudowano 19 sztuk ostróg na odcinku żuławskim rzeki Wisły;

Odbudowa była konieczna, ponieważ zniszczone przez erozję i pochód lodów ostrogi powodują dekoncentrację nurtu rzecznego i tworzenie ławic piaszczystych  oraz ostre załamywanie przebiegu nurtu rzecznego. Brak prawidłowej pracy ostróg doprowadzić może do zatoru lodowego. W takim przypadku wały przeciwpowodziowe są zagrożone rozmyciem i przerwaniem, a flotylla lodołamaczy ze względu na brak odpowiednich głębokości do przejścia nie może prowadzić skutecznej akcji lodołamania.  Koszt zadania ok. 17,2 mln zł.

Zadanie 2. Ocena efektywności przebudowy ujścia Wisły – przedłużenie kierownic – prawej i lewej (ocena efektywności inwestycji „Przebudowa ujścia Wisły etap I”.

W wyniku badań batymetrycznych i modelowania ujścia Wisły oceniono skuteczność dotychczas stosowanych rozwiązań i przygotowano rekomendacje dla kolejnych inwestycji w tym miejscu. M.in. dla wydłużenia istniejących kierownic ujścia Wisły. Brak dostatecznej długości kierownic powoduje przyrost kubatury stożka usypowego w ujściu, który stanowi istotne zagrożenie dla bezpiecznej pracy lodołamaczy oraz znaczne utrudnienie w spływie pokruszonego lodu. Koszt zadania ok. 1,4 mln zł.

Zadanie 3. Budowa wrót sztormowych na rzece Tudze – nowy obiekt zlokalizowany na rzece Tudze wraz z infrastrukturą towarzyszącą;

Rzeka Tuga, stanowiąca dopływ rzeki Szkarpawy, przepływa przez Nowy Dwór Gdański i zagrożona jest wezbraniami sztormowymi od strony Zalewu Wiślanego. Wybudowane wrota zabezpieczają Nowy Dwór Gdański i okoliczne tereny. Koszt zadania: 32 949 938,14 zł.

Zadanie 4. Przebudowa stopnia wodnego Przegalina – na rzece Martwa Wisła;

Wyremontowano istniejące budynki i śluzę oraz postawiono nowe zaplecze socjalne i techniczne dla węzła wodnego. Przeprowadzono też rewitalizację zabytkowej maszynowni śluzy północnej (nieczynnej, służącej za bazę dla lodołamaczy).  Oprócz remontu istniejącej infrastruktury, na terenie śluzy północnej w Przegalinie została utworzona przystań dla lodołamaczy należących do RZGW w Gdańsku. Koszt zadania 65,5 mln zł.

Zadanie 5. System monitoringu ryzyka powodziowego (SMoRP).

Zadanie stanowi rozwinięcie prac zrealizowanych w Projekcie „Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – etap I – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku”. Jego celem jest udoskonalenie narzędzia wspomagającego Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku w  analizie ryzyka powodziowego na obszarze Żuław Wiślanych. W tym monitoringu wizyjnego oraz oprogramowania analitycznego. Koszt zadania ok. 5 mln zł.

W ramach SMoRP przeprowadzono też kampanię informacyjno-edukacyjną. Edukacja i informacja stanowiły ważny element pozyskania przychylności lokalnych władz oraz społeczności dla wdrożenia Projektu. Jednocześnie propagowana wiedza przyczyniła się do lepszego przygotowania społeczeństwa na wystąpienie zjawisk powodziowych. Służyły temu m.in. szkolenia dla urzędników samorządowych i nauczycieli oraz spotkania z mieszkańcami żuławskich miejscowości przy okazji otwartych imprez plenerowych.

 źródło: Wody Polskie