Z powodu pandemii uroczyste otwarcie najnowszej wystawy IPN „TU rodziła się Solidarność Rolników” odbyło się w Nowym Dworze Gdańskim 21 kwietnia wyłącznie dla zaproszonych gości i mediów. Ekspozycję zaprezentował prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Gdańsk wraz z burmistrzem Nowego Dworu Gdańskiego Jackiem Michalskim, wicestarostą nowodworskim Barbarą Ogrodowską, przewodniczącym Zarządu Regionu Elbląg NSZZ „Solidarność” Grzegorzem Adamowiczem oraz byłym opozycjonistą Zbigniewem Bojkowskim.
– Wystawa jest dedykowana pamięci polskich rolników i innych mieszkańców wsi, którzy po II wojnie światowej nie ustawali w oporze przeciwko komunizmowi, przeciwko próbom zniszczenia Kościoła, przeciwko wprowadzaniu komunistycznego systemu gospodarki z kołchozami i PGR-ami – podkreślił na wstępie prof. Golon.
– Także w regionie elbląskim wielu rolników włączyło się do tej walki, a w latach osiemdziesiątych przyczynili się do ogromnej rozbudowy struktur „Solidarności”. Wspomnieć można wśród wielu aktywnych działaczy m.in. Marka Milejskiego (ur. 1948, internowanego w stanie wojennym) oraz Czesława Bujno (ur. 1933 r.) – obaj z miejscowości Przemysław w gminie Stegna, czy Józefa Kudłę (ur. 1957 r.) z miejscowości Klimy w gm. Kisielice – dodał
– Żuławy to symbol mądrego gospodarowania. Mieszka tutaj wielu ludzi, którzy oddali życie rolnictwu, ale także wolnej Polsce. Są oni dzisiaj wśród nas. Dziękuję Instytutowi Pamięci Narodowej za przypomnienie sylwetek i historii przez lata pomijanych. Liczę również na dalszą współpracę w tym aspekcie – mówił Jacek Michalski, burmistrz Nowego Dworu Gdańskiego.
Do dziedzictwa rolniczej „Solidarności” w swoim przemówieniu odniósł się również były opozycjonista Zbigniewem Bojkowski.
– Przez lata dokonania rolniczej „Solidarności” były niezauważane i niedoceniane. Dzisiejsze spotkanie i przygotowana przez IPN wystawa są ważnym sygnałem, że ta tendencja będzie się zmieniała – zaznaczył.
Wartość ekspozycji podkreślił przewodniczący Zarządu Regionu Elbląg NSZZ „Solidarność” Grzegorz Adamowicz.
– Powstała ona w 40. rocznicę utworzenia tzw. zielonej „Solidarności”. Mamy dzisiaj wolną, niepodległą Polskę. Ogromny wkład w odzyskanie tej suwerenności mieli właśnie rolnicy, którzy w 1980 r. wspierali robotników, a następnie powołali własne struktury.
O treści wystawy mówił autor części regionalnej Krzysztof Drażba, naczelnik OBEN IPN Gdańsk.
– Gospodarze z północnych Kaszub i Żuław dostarczali żywność dla protestujących robotników podczas Sierpnia ’80. Wraz z nią przekazali MKS-owi listę 24 postulatów mieszkańców wsi, wśród których było żądanie powołania niezależnego od władz związku zawodowego. Chłopi w całym regionie aktywnie włączyli się też w działalność powstających niezależnych organizacji rolniczych.
Ekspozycja IPN „TU rodziła się Solidarność Rolników” będzie prezentowana w Nowym Dworze Gdańskim na placu nad rzeką Tugą między Żuławskim Ośrodkiem Kultury a Żuławskim Parkiem Historycznym od 21 kwietnia do 5 maja br. Zapraszamy do indywidualnego zwiedzania.
Przed otwarciem wystawy uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty pod pomnikiem „W hołdzie poległym i pomordowanym za wolną i niepodległą ojczyznę”. Delegacja IPN odwiedziła również miejscowość Przemysław w gminie Stegna, z której wywodzą się rolniczy opozycjoniści Marek Milejski oraz Czesław Bujno.
Więcej na temat wystawy na stronie IPN tutaj.